tradycje
„Ulotne tradycje” to cyfrowe repozytorium Muzeum Etnograficznego w Toruniu. Na portalu www.ut.etnomuzeum.pl prezentujemy efekty realizowanego od 2016 roku projektu dokumentowania niematerialnego dziedzictwa, na które składają się najcenniejsze obrzędy, tradycje i zwyczaje województwa kujawsko-pomorskiego. Portal jest cyfrową biblioteką autonomicznych serwisów (które swoją premierę miały na płytach multimedialnych) poświęconych ulotnym tradycjom regionów etnograficznych wchodzących w skład naszego województwa.
Repozytorium „Ulotne tradycje” opisuje sześć unikatowych zjawisk kulturowych, będących efektem naszych badań archiwalnych i terenowych nad dawną i współczesną formą konkretnego zwyczaju. Prezentujemy je zawsze w oryginalnej, nawiązującej do tematyki, szacie graficznej i architekturze strony. To filmy i tutoriale, grafiki i animacje, mapy, nagrania dźwiękowe, e-booki, poradniki oraz pakiety edukacyjne. Wszystkie dostępne bezpłatnie, w dwóch wersjach językowych, dostosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnościami.
Dziedzictwo niematerialne
w województwie kujawsko-pomorskim
Województwo kujawsko-pomorskie jest bardzo zróżnicowane pod względem etnograficznym. Tworzy je 7 regionów: Kujawy, ziemia chełmińska, ziemia dobrzyńska, Pałuki i Krajna, Bory Tucholskie, Kociewie. Na różnorodność kulturową tych ziem w przeszłości wpływała również obecność przedstawicieli innych grup etnicznych: Niemców, Holendrów, Żydów, a także regiony sąsiednie: Wielkopolska, Mazowsze i Kaszuby. Po II wojnie światowej na terenie naszego województwa pojawili się mieszkańcy dawnych Kresów II Rzeczypospolitej, przede wszystkim z obszaru Wileńszczyzny.
To wszystko powoduje, że krajobraz kulturowy województwa jest niejednorodny i urozmaicony. Stanowi to niewątpliwie zaletę, tym bardziej, że ciągle żywe jest poczucie tożsamości regionalnej mieszkańców poszczególnych regionów. Jest ono podtrzymywane przez przekaz rodzinny, a także instytucje kultury, szkoły i organizacje społeczne, takie jak Lokalne Grupy Działania i Koła Gospodyń Wiejskich.
Tradycyjna kultura, która w potocznym odbiorze jest identyfikowana z kulturą wsi, funkcjonuje w formie autentycznej lub stylizowanej i artystycznie opracowanej np. przez zespoły folklorystyczne. Jej niematerialne wartości przejawiają się m.in. w kultywowanych w społecznościach lokalnych zwyczajach, dziedzictwie językowym i kulinarnym. W regionach etnograficznych woj. kujawsko-pomorskiego spośród różnorodnych przejawów tradycyjnego dziedzictwa niematerialnego niektóre zanikły całkowicie lub występują wyłącznie w formie scenicznej, np. kujawskie zwyczaje zielonoświątkowe oraz sypanie wzorów z piasku. Inne, dawniej znane w wielu miejscach, współcześnie pojawiają się sporadycznie i na ograniczonym terenie, np. kolędowanie gwiazdorów we wsi Sucha w Borach Tucholskich i przywołówki w Szymborzu na Kujawach. Jeszcze inne funkcjonują spontanicznie i, co ciekawe, w ostatnich latach obserwuje się wzrost ich popularności – tak jest w przypadku korzystania ze starych, regionalnych receptur kulinarnych oraz zapustnego zwyczaju „chodzenia z kozą” na Kujawach.
Pamiętaj:
- Wszystkie treści objęte są prawami autorskimi i możesz je wykorzystywać zgodnie z obowiązującym prawem.
Możesz:
- Wykorzystać fragmenty wszystkich materiałów do celów edukacyjnych, popularnonaukowych i naukowych. Zawsze pamiętaj o podaniu źródła i autora wykorzystanego utworu!
Nie możesz:
- Bez porozumienia z Muzeum Etnograficznym w Toruniu wykorzystać materiałów do celów komercyjnych.
- Nie możesz skopiować naszej strony w całości oraz wykorzystywać jej znaczących części.
- Nie możesz wykorzystywać naszej strony i jej elementów składowych (np. fotografii, map, tekstów czy filmów) w publikacjach.
W takich przypadkach napisz do nas z propozycją współpracy: kontakt@etnomuzeum.pl
Projekt „Ulotne Tradycje”
Redaktor prowadzący: Justyna Słomska-Nowak
Produkcja: Bartłomiej Oleszek
Projekt graficzny: Wojciech Kiwi Jaruszewski
Programowanie: Przemysław Bielawowski
Tłumaczenia: Halina Kaniewska
Dostępność: Klaudia Lewandowska, Aleksandra Seń