Konwencja UNESCO

 

Podstawą do zdefiniowania terminu „dziedzictwo niematerialne” jest konwencja UNESCO, której tekst został przyjęty na 32. sesji Konferencji Generalnej UNESCO w 2003 r. i ratyfikowany przez Prezydenta RP w 2011 r.

Dziedzictwo niematerialne w rozumieniu Konwencji UNESCO obejmuje:

  • tradycje i przekazy ustne, w tym język jako nośnik niematerialnego dziedzictwa kulturowego
  • sztuki widowiskowe
  • zwyczaje, rytuały i obrzędy świąteczne
  • wiedzę i praktyki dotyczące przyrody i wszechświata
  • umiejętności związane z rzemiosłem tradycyjnym

Oprócz zjawisk wymienionych w konwencji UNESCO do dziedzictwa niematerialnego zalicza się m.in. także:

  • miejsca związane z wydarzeniami ważnymi w skali lokalnej, regionalnej i ogólnokrajowej, takimi jak bitwy, zjazdy, pobyty monarchów
  • miejsca związane z wybitnymi postaciami historycznymi
  • nazwy historyczne – tradycyjne nazwy miejscowe: miast,  wsi, dzielnic, ulic, placów, cmentarzy, parków, ogrodów, mostów, fabryk itp.
  • dzieła muzyki, literatury, filozofii itp. powstałe w danej miejscowości, stworzone przez żyjącego tu twórcę lub przebywającego w niej przez jakiś czas, jeżeli jest to wystarczająco potwierdzone w źródłach
  • wierzenia oraz miejsca związane z kultem świętych i objawieniami
  • miejsca związane z wybitnymi postaciami historycznymi
  • nazwy historyczne – tradycyjne nazwy miejscowe: miast,  wsi, dzielnic, ulic, placów, cmentarzy, parków, ogrodów, mostów, fabryk itp.
  • dzieła muzyki, literatury, filozofii itp. powstałe w danej miejscowości, stworzone przez żyjącego tu twórcę lub przebywającego w niej przez jakiś czas, jeżeli jest to wystarczająco potwierdzone w źródłach
  • uroczystości i ceremonie o charakterze świeckim powtarzające się cyklicznie i mające znaczenie dla tożsamości kulturowej lokalnej społeczności
  • elementy semiotyczne – znaki będące symbolami konkretnych miejscowości

Dla lokalnej społeczności dziedzictwo niematerialne jest źródłem poczucia tożsamości i ciągłości międzypokoleniowej.